Οι εποχές περνάνε, οι τεχνολογίες εξελίσσονται και κάποιες εταιρείες που θεωρούνταν μονοπώλειο χάνουν τη παλιά τους αίγλη. Έτσι αν σε ενδιαφέρει το κομμάτι των δικτύων και ιδιαίτερα στο να εργαστείς στην Ελλάδα, σίγουρα θα έχει πέσει το μάτι σου σε σεμινάρια Mikrotik Router. Το αρνητικό θα πω εδώ είναι πως όσον αφορά τη πιστοποίηση Mikrotik θα πρέπει να τη λάβεις μετά από σεμινάριο πιστοποιημένου εκπροσώπου και δεν μπορείς να εξεταστείς μόνος σου με κατάλληλη προετοιμασία. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε βήμα βήμα εγκατατάσταση GNS3, VirtualBox και Winbox. Έτσι θα έχεις όλα τα εργαλεία που χρειάζεσαι για να μπορέσεις κάνεις εξομοίωση με Mikrotik Router και δημιουργία lab.
Εγκατάσταση GNS3. Εξομοίωση με Mikrotik router και δημιουργία lab.
Αρχικά να πούμε πως το GNS3, είναι ένα ανοιχτού κώδικα πρόγραμμα εξομοίωσης δικτύου. Η δύναμη του είναι ότι μπορείς να δημιουργήσεις ένα δίκτυο που “τρέχει” σε πραγματικό χρόνο. Να δημιουργήσεις επιλέγοντας μέσα από πολλούς προμηθευτές το υλικό που θα χρησιμοποιήσεις και φυσικά να “τρέξεις” στις μηχανές σου το δίκτυο που δημιούργησες. Έτσι μπορείς να ασχοληθείς με επίλυση προβλημάτων και να ελέγξεις το δίκτυο σου και φυσικά να εξελίξεις τις ικανότητες σου.
Πως κάνω την εγκατάσταση του GNS3 και GNS3 VM.
Το πρώτο πράγμα που έχουμε να κάνουμε είναι να μεταβούμε στη σελίδα gns3.com για να κατεβάσουμε το λογισμικό μας. Έτσι επιλέγοντας το λειτουργικό μας σύστημα αντίστοιχα κατεβάζουμε το πρόγραμμα και το τρέχουμε στον υπολογιστή μας.
Θα χρειαστούμε, για να “τρέχει” το πρόγραμμα εξομοίωσης απροβλημάτιστα, να εγκαταστήσουμε τη Virtual Machine του GNS3, GNS3 VM για το Oracle Virtual Box, όπως δείχνω παρακάτω.

Όταν ολοκληρώσουμε το κατέβασμα του GNS3 VM, θα κάνουμε αποσυμπίεση του αρχείου και θα πρέπει να έχουμε τον φάκελο GNS3.VM.VirtualBox.2.2.33.1 και μέσα σε αυτόν το αρχείο “GNS3 VM.ova“.
Εξομοίωση δικτύου με Mikrotik Router. Εγκατάσταση Oracle Virtual Box.
Στο επόμενο βήμα, θα κατεβάσουμε το Oracle Virtual Box. Ουσιαστικά θα εγκαταστηθεί το .exe και μπορούμε να το τρέξουμε για το λειτουργικό σύστημα που επιθυμούμε.
Εφόσον κατεβάσουμε το πρόγραμμα, μπορούμε πλέον να προχωρήσουμε στις ρυθμίσεις εγκατάστασης.




Εγκατάσταση Winbox και Software της Mikrotik που θα χρειαστούμε. Εξομοίωση με Mikrotik Router.
Για να μπορέσουμε να συνδιάσουμε τις εικονικές μηχανές μας και τους εξομοιωτές δικτύου, θα πρέπει να έχουμε τα δεδομένα που χρειαζόμαστε από το υλικό που θα χρησιμοποιήσουμε. Έτσι, για να το επιτύχουμε αυτό θα πρέπει να μεταβούμε στη σελίδα της Mikrotik και να κατεβάσουμε το κατάλληλο λογισμικό.
Winbox.
Το Winbox ουσιαστικά είναι το πρόγραμμα που μας επιτρέπει να εισέλθουμε στο Mikrotik router σε περιβάλλον με UI. Έτσι ενώ υπάρχει και η δυνατότητα εντολών μέσω CLI, αν δεν είσαι εξοικειωμένος με τον συγκεκριμένο εξοπλισμό ενδεχομένως να αντιμετωπίσεις πρόβλημα.
Πως κατεβάζω το Winbox:
Μεταβαίνουμε στη σελίδα της Mikrotik/Software. Βρίσκουμε τo Winbox και το κατεβάζουμε στον υπολογιστή μας.
Ποια άλλα αρχεία θα χρειαστώ από τη Mikrotik;
Τα επόμενα που θα κατεβάσουμε, τα οποία χρειάζονται για να δημιουργήσουμε εικονικό σκληρό δίσκο στο Oracle VirtualBox είναι το αρχείο VDI image από τη καρτέλα Cloud Hosted Router και το για δευτερεύων εικονικό σκληρό δίσκο θα πρέπει να κατεβάσουμε το CD image από το αντίστοιχο Router OS. (π.χ Router OS 7). Τέλος για να τρέξουμε το QEMU (Quick Emulator) στο GNS3 θα πρέπει από την καρτέλα Cloud Hosted Router, να κατεβάσουμε το Raw disk image και να το κάνουμε αποσυμπίεση.



Τελικό βήμα πριν την έναρξη του VirtualBox και GNS3.
Το τελευταίο βήμα αφορά την δημιουργία μιας loopback στον υπολογιστή μας για τη διαχείριση των Mikrotik Routers. Έτσι απλά στην αναζήτηση πληκτρολογούμε hdwwiz.exe όπως στην εικόνα:

Στη συνέχεια επιλέγουμε επόμενο και εγκατάσταση συσκευής από λίστα (advanced):

Πηγαίνουμε στους προσαρμογείς δικτύου (Network adapters), στη συνέχεια στη στήλη του κατασκευαστή επιλέγουμε “Microsoft” και στο μοντέλο “Microsoft KM-TEST loopback Adapter.”

Εξομοίωση με Mikrotik Router. Oracle VirtualBox.
Το πρώτο πρόγραμμα που θα εκκινήσουμε είναι το Oracle VirtualBox. Από τον διαχειριστή θα επιλέξουμε “Νέα” (Δημιουργία εικονικής μηχανής). Στη συνέχεια δίνω το όνομα που επιθυμώ στη μηχανή μου π.χ Mikrotik και επιλέγω
Τύπος: Linux, Έκδοση: Other Linux (64-bit).

Στη συνέχεια, επιλέγουμε το μέγεθος μνήμης (το προτεινόμενο είναι 512MB) και τέλος θα επιλέξουμε τη χρήση υπάρχοντα εικονικού δίσκου.
Βρίσκουμε το VDI image που κατεβάσαμε όπως είπαμε παραπάνω από τη Mikrotik και το επιλέγουμε. Τώρα έχουμε δημιουργήσει την εικονική μηχανή μας.

Ρύθμιση της εικονικής μηχανής στο Oracle VirtualBox.
Μεταβαίνουμε στις ρυθμίσεις και στη καρτέλα “Αποθήκευση” επιλέγουμε τη δημιουργία IDE δευτερεύων κύριου δίσκου. Εδώ θα επιλέξουμε το CD image που κατεβάσαμε όπως αναφέραμε παραπάνω από τη Mikrotik. η μορφή του θα πρέπει να είναι όπως στη παρακάτω εικόνα:

Τέλος, στη καρτέλα δίκτυο απενεργοποιούμε όλες τις κάρτες δικτύου.

Τώρα μπορούμε να κάνουμε “Έναρξη της μηχανής” και να εγκαταστήσουμε το software.

Εγκατάσταση GNS3 VM στο Oracle VirtualBox.
Στη συνέχεια θα εγκαταστήσουμε το GNS3 VM στο Oracle VirtualBox. Έτσι θα μπορέσουμε να “τρέξουμε” το GNS3 χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.
Στη διαχείριση του Oracle VirtualBox, επιλέγουμε “Αρχείο” και στη συνέχεια επιλέγουμε “Εισαγωγή μηχανής” ανοίγοντας τον φάκελο GNS3.VM.VirtualBox.2.2.33.1 και φορτώνοντας το GNS3 VM.ova που είχαμε κατεβάσει στην αρχή.

Τέλος, πατάμε “εισαγωγή” και αφού εγκατασταθεί θα μεταβούμε στις ρυθμίσεις.

Ρυθμίσεις GNS3 VM στο VirtualBox.
Τώρα θα πρέπει να μεταβούμε στις ρυθμίσεις της εικονικής μηχανής GNS3 VM. Στη καρτέλα “σύστημα” μπορούμε να επιλέξουμε το μέγεθος μνήμης. Προσωπικά το έθεσα στο 4096MB και 2 επεξεργαστές. Αλλά μπορείς να το αφήσεις στις προτεινόμενες ρυθμίσεις. Στη καρτέλα “Δίκτυο” όμως πρέπει να επιλέξουμε ενεργοποίηση κάρτας δικτύου 1 και 2.
Kάρτα δικτύου 1, Συνδεδεμένη σε: Μόνο με οικοδεσπότη κάρτα, Όνομα: VirtualBox Host-only Ethernet Adapter. Kάρτα δικτύου 2, Συνδεδεμένη σε: NAT.

Ρυθμίσεις GNS3 για εξομοίωση με Mikrotik router και δημιουργία lab.
Ενώ έχουμε ανοιχτό το Oracle VirtualBox, ανοίγουμε το πρόγραμμα GNS3 που κάναμε προηγουμένως εγκατάσταση.

Για να μπορέσουμε να κάνουμε το lab με Mikrotik Router μας μένει να “ενώσουμε” το VirtualBox με το GNS3 και να σετάρουμε τη QEMU.
Πηγαίνουμε στην επιλογή “edit” και “preferences”. Στη καρτέλα GNS3 VM επιλέγουμε τις ρυθμίσεις όπως παρακάτω στην εικόνα:
Προσοχή: Κρατάμε ανοιχτό το Oracle VirtualBox όταν δουλεύουμε στο GNS3.


Ρύθμιση της QEMU στο GNS3.
Μόλις φτάσαμε στο τελευταίο βήμα. Έτσι πριν ανοίξουμε πλέον το πρόγραμμα και αρχίζουμε να εργαζόμαστε σε περιβάλλον εργαστηρίου, μένει να βάλουμε το OS του router.
Πηγαίνουμε στη καρτέλα QEMU και επιλέγουμε το Qemu VMs.
Επιλέγουμε “New” και “Run this Qemu VM on the GNS3 VM”.

Στη συνέχεια δίνουμε το όνομα που θέλουμε π.χ Mikrotik και επιλέγουμε το μέγεθος της RAM που θα χρησιμοποιήσουμε. Το ιδανικότερο είναι τα 2048 MB, αλλά μπορούμε να το αφήσουμε λιγότερο.


Στο επόμενο βήμα επιλέγουμε μέθοδο σύνδεσης το telnet και τέλος βρίσκουμε το αρχείο στον υπολογιστή μας που κατεβάσαμε νωρίτερα από το Mikrotik Software. Πρόκειται για το Raw disk image και το αρχείο έχει τη μορφή: chr-6.49.6.img


Αφού πατήσουμε Finish, μεταβαίνουμε στο Edit και βάζουμε μερικές ακόμα πληροφορίες για να εισαγάγουμε το router mikrotik OS στο πρόγραμμα μας.

Από τα Symbol μπορούμε να βρούμε το εικονίδιο που μας ταιριάζει για τη συσκευή που επιλέξαμε να τρέξει το εικονικό λογισμικό. Στη περίπτωση μας δηλαδή ένα Router.


Πλέον είμαστε έτοιμοι και εφόσον πατήσουμε Apply μπορούμε να ξεκινήσουμε να εργαζόμαστε σε περιβάλλον Lab.
Εξομοίωση με Mikrotik Router.
Μπορούμε πλέον να ξεκινήσουμε να στήνουμε το εργαστήριο μας με τα Routers της Mikrotik. Για να ελέγξουμε ότι ακολουθήσαμε όλα τα βήματα σωστά και πριν κάνουμε τις ρυθμίσεις της Loopback που δημιουργήσαμε στα windows, φτιάχνουμε ένα νέο Project. Βεβαιωνόμαστε επίσης ότι τρέχει το Oracle VirtualBox ( Βλέπουμε ενεργό το GNS3 VM στα δεξιά με πράσινο λαμπάκι αναμμένο).

Στο κενό πλέον παράθυρο, μπορούμε να πάμε στη συσκεύη Router (έτσι ορίσαμε το εικονικό λογισμικό που περάσαμε στο Qemu) και να τη σύρουμε στο κενό project.
Πάνω στη συσκευή μας (Router) πατάμε δεξί κλίκ και την επιλογή Start. Έτσι πριν κάνουμε οτιδήποτε και επειδή βρισκόμαστε σε περιβάλλον εξομοίωσης πρέπει να τα κάνουμε όλα όπως στη πραγματικότητα.

Στη συνέχεια με δεξί κλίκ στη συσκευή μας επιλέγουμε το Console. Τα εργοστασιακά διαπιστευτήρια για να μπει κανείς στο router Mikrotik είναι:
Username: admin
password: (κενό)

Πως να λειτουργήσω το Winbox στο GNS3. Εξομοίωση με Mikrotik Router.
Το μεγαλύτερο μέρος της διαδικασίας τελείωσε και πλέον έμειναν ελάχιστες ρυθμίσεις για να μπορούμε πλέον να έχουμε πλήρη διαχείριση με το Winbox.
Το Winbox, είναι ένα πρόγραμμα που μας βοηθάει να κάνουμε τις απαραίτητες ρυθμίσεις στο router μας χωρίς να χρειαστεί να εκτελέσουμε κάποια εντολή στο CLI. Έτσι χωρίς να απαιτείται η γνώση περαιτέρω εντολών, μπορούμε να παραμετροποιήσουμε τον εξοπλισμό μας.
Εδώ λοιπόν ξεκινάει η χρησιμότητα της loopback, η οποία δημιουργήθηκε γι΄αυτό το λόγο. Αν θέλουμε να συνδεθούμε με IP address, το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να ορίσουμε στο router μια IP και αντίστοιχη του δικτύου της στην loopback που δημιουργήσαμε. Από την άλλη όμως δεν είναι απαραίτητο διότι όταν υπάρχει φυσική ή εικονική σύνδεση με τον υπολογιστή μας και το router, μπορούμε να συνδεθούμε με MAC address, οπότε η ύπαρξη της IP, δεν είναι απαραίτητη.
Για συνδεση Winbox με IP address ή MAC address.
Μεταβαίνουμε στο control panel του υπολογιστή και βρίσκουμε στο πεδίο network & Internet την loopback που δημιουργήσαμε. Από το Properties, TCP/IP v4, αλλάζουμε τις ρυθμίσεις του προσαρμογέα με μια επιθυμητή IP π.χ 192.168.1.1 με μάσκα υποδικτύου 255.255.255.000.

Στη συνέχεια μεταβαίνουμε στο GNS3 και πατάμε start στο router μας. Στη συνέχεια μπαίνουμε μέσω της επιλογής console και πληκτρολογούμε την παρακάτω εντολή για να θέσουμε το router στο ίδιο δίκτυο με την loopback ethernet.
ip address add address=192.168.1.2/24 interface=ether1
Προσοχή: Η ether1 είναι η αντίστοιχη φυσική ether0, η ether2=ether1 κ.ο.κ.

Καλό είναι να βάλουμε στο router περισσότερα interface ώστε να μπορούμε να το διασυνδέσουμε άλλες συσκευές όπως άλλα router, switches κτλ. Αυτό πρέπει να γίνει εξ’αρχής διότι μετά πρέπει να αποσυνδέσουμε κάθε καλώδιο για να το κάνουμε.
Με δεξί κλίκ επιλέγουμε configure και στη καρτέλα network μπορούμε να αυξήσουμε τους adapters.

Σύνδεση του υπολογιστή μας με το router Mikrotik και έναρξη Winbox.
Για να συνδεθεί ο υπολογιστής μας εικονικά με το router που αρχικά παραμετροποιήσαμε με IP ή με MAC address θα πρέπει να τα συνδέσουμε μεταξύ τους. Από τη λίστα συσκευών στην αριστερή στήλη του GNS3 επιλέγουμε το Cloud (ένα σύννεφο ως εικονίδιο). Εδώ όμως όταν μας ρωτήσει θα επιλέξουμε τον Desktop ως server της συσκευής διότι εκεί έχουμε την ethernet παραμετροποιημένη. Στη περίπτωση μας είναι η Ethernet3. Το εικονίδιο μπορούμε να το αλλάξουμε, όπως και την ονομασία φυσικά και να βάλουμε ότι επιθυμούμε π.χ Διαχείριση κτλ.
Επιλέγουμε στη συνέχεια το καλώδιο από την αριστερή στήλη και τα ενώνουμε μεταξύ τους. Επιλέγουμε στο άκρο του Router την Ether0 (δηλαδή την ether1) και στο άλλο άκρο στη πλευρά του σύννεφου την Ethernet 3.(αυτή που δημιουργήσαμε ως loopback).

lab με Mikrotik Router και εξομοίωση δικτύου. Σύνδεση με Winbox.
Πλέον φτάσαμε στο τέλος και πλέον μπορούμε να συνδεθούμε στη συσκευή μας με το Winbox. Το είχαμε κατεβάσει από τα πρώτα βήματα κιόλας και ήρθε η ώρα να το χρησιμοποιήσουμε. Αν θέλουμε να έχουμε πρόσβαση σέ όλα τα νέα routers που βάζουμε στο δίκτυο θα πρέπει να ενεργοποιήσουμε μέσω εντολής ή τοπικά με Winbox το RoMON. Αυτό μας επιτρέπει χωρίς φυσική ή εικονική διασύνδεση να έχουμε πρόσβαση σε όλα τα routers του δικτύου. Απλά πρέπει να πληκτρολογήσουμε σε όλα τα routers τη παρακάτω εντολή.
Tools romon set enabled=yes

Ανοίγουμε τώρα το Winbox.exe και μας δίνεται η πρόσβαση στο router που είναι συνδεδεμένο στο “σύννεφο”. Μπορούμε με το τρόπο που εφαρμόσαμε μέχρι τώρα να συνδεθούμε είτε με MAC address είτε με IP Address πατώντας “Connect”. Αν θέλουμε να συνδεθούμε στους άλλους routers απλά πατάμε “Connect to RoMON” και εμφανίζεται μια λίστα με τους διαθέσιμους routers για να επιλέξουμε ποιον επιθυμούμε να παραμετροποιήσουμε.


Eπίλογος. Πως να κάνω lab με Mikrotik Router και εξομοίωση δικτύου; Βήμα-βήμα εγκατάσταση GNS3, VirtualBox και Winbox.
Ακολουθόντας τη παραπάνω διαδικασία πλέον είμαστε σε θέση να εργαστούμε σε ένα εικονικό περιβάλλον ίδιο με αυτό που θα αντιμετωπίσουμε στη πραγματικότητα. Έτσι με αυτό το τρόπο και χωρίς να έχουμε εξοπλισμό Mikrotik έχουμε όλες τις δυνατότητες στα χέρια μας και μπορούμε να πειραματιστούμε, να μάθουμε και να εξελιχθούμε σε γνώσεις. Τα Mikrotik Routers καλύπτουν λόγω χαμηλού κόστους ένα μεγάλο μέρος της αγοράς και ενδεχομένως να χρειαστεί η γνώση τους για μια θέση εργασίας πάνω στα δίκτυα.